آخرین وضعیت سرانه بهداشت جهانی؛ سرانه بهداشت، یک شاخص مهم برای ارزیابی وضعیت بهداشت و درمان یک کشور است. شاخصی که تحت تاثیر متغیرهای گوناگون، در کشورهای مختلف، متفاوت است. درآمدهای ملی، کم و کیف نظامهای بهداشت و درمان، سیاستهای دولتی و رفتارهای اجتماعی، از جمله مواردی است که در سرانه بهداشت هر منطقه تاثیرگذارند.
وضعیت سرانه سلامت در جهان
طبق مطالعات سازمان جهانی بهداشت، سرانه بهداشت در جهان در سالهای اخیر، مسیر پرفراز و نشیبی را طی کرده اما همچنان تفاوتهای قابل توجهی بین کشورهای مختلف وجود دارد. برای مثال، به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) سرانه بهداشت در سوئیس در سال 2022 حدود 10 درصد بوده است. در حالی که این درصد در اوگاندا درهمان سال، حدود 3 درصد را به ثبت رساند. در این گزارش، سرانه بهداشت به عنوان درصدی از درآمد ناخالص داخلی تعریف شده است.
آمار مروبط به ۳ دهه اخیر نشان میدهد که سرانه بهداشت در دنیا به طور متوسط در حال بهبود است. سرانه بهداشت جهانی از ۵.۷درصد در سال ۱۹۹۰ میلادی به حدود ۸.۸ درصد در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است. این رشد به دلایل مختلف از جمله افزایش درآمد کشورها، بهبود نظامهای بهداشت و درمان و افزایش آگاهی عمومی از اهمیت مراقبتهای درمانی رقم خورده است.
تختهای بیمارستانی؛ متغیر اصلی شاخصهای سلامت
یکی از معیارهای مهم ارزیابی وضعیت بهداشت و درمان هر کشور، تعداد تختهای بیمارستانی به ازای جمعیت آن کشور است. سرانه تختهای بیمارستانی نشاندهنده دسترسی افراد به مراقبتهای بستری و خدمات بیمارستانی است.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در سال ۲۰۲۳، سرانه تختهای بیمارستانی در جهان به ۳.۳ تخت به ازای هر هزار نفر بود. این رقم در کشورهای توسعهیافته به طور چشمگیری بالاتر است. به عنوان مثال، سرانه تختهای بیمارستانی در سوئیس ۱۵.۲ تخت به ازای هر هزار نفر، یعنی چیزی حدود ۵ برابر متوسط جهانی است. دانمارک، اتریش، نروژ و فنلاند به ترتیب با ۱۴.۷، ۱۴.۴، ۱۴.۲ و ۱۳.۶ تخت به ازای هر هزا رنفر در رتبههای بعدی قرار دارند.
از سوی دیگر، مالاوی، سومالی، سودان و کنگو به ترتیب با ۰.۶، ۰.۵، ۰.۳ و ۰.۲ تخت به ازای هر هزار نفر، نامطلوبترین وضعیت سرانههای تختهای بیمارستانی در جهان را به خود اختصاص دادهاند.
پیشرفتهای ناکافی!
همهگیری کووید-۱۹ در سراسر جهان، آسیبهای مهلکی را به نظامهای درمانی کشورها وارد کرد. با پایان پاندمی اما همهچیز تقریبا به حالت پیش از آن بازگشت. درآمدهای ملی افزایش یافت، ساختار نظامهای بهداشت و درمان، با عبرت از اشتباهات و آگاهی از ضعفها و کاستیهای گذشته، کارآمدتر شد و توجه عمومی به اهمیت خدمات درمانی نیز رنگ تازهای به خود گرفت.
با این وجود، بسیاری از مردم در سراسر جهان همچنان به حداقلهای بهداشتی دسترسی ندارند. به گزارش سازمان جهانی بهداش، در سال ۲۰۲۳ حدود ۲٫۸ میلیارد نفر در سراسر جهان به امکانات درمانی و بهداشتی دسترسی ندارند. در سال گذشته، حدود ۱۰ میلیون نفر به همین دلیل جان خود را از دست دادند. بر اساس برآوردهای این نهاد بینالمللی، هزینه مورد نیاز برای رفع این کمبود، حدود ۱۵۰ میلیارد دلار است که برای ساخت بیمارستانها و مراکز درمانی، آموزش نیروی انسانی و تامین دارو و تجهیزات پزشکی در نظر گرفته شده است.
به طور کلی، افق پیش روی نظام جهانی سلامت، روشن است. چشمانداز سرانه جهانی بهداشت اما میتواند با افزایش کمکهای مالی بینالمللی به کشورهای با درآمد پایین، بهبود دسترسی به مراقبتهای بهداشتی در مناطق روستایی و دورافتاده، سرمایهگذاری در زمینه پژوهشهای بهداشت و درمان و اتخاذ سیاستهای حمایتی برای افزایش دسترسی به مراقبتهای بهداشتی تضمین شود.
کمبود منابع و نابرابری در حوزه بهداشت
کمبود منابع مالی و نابرابری در توزیع این منابع، چالشهای جدی در حوزه بهداشت جهانی ایجاد کرده است. بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، بیش از 80 درصد از منابع مالی حوزه سلامت در جهان صرف 10 درصد از جمعیت جهان میشود. این در حالی است که بیش از نیمی از جمعیت جهان به کمتر از 10 درصد از این منابع دسترسی دارند. این نابرابری منجر به افزایش شکاف سلامت بین کشورهای ثروتمند و فقیر شده است.
بدون دیدگاه