همه چیز درباره تب دِنگی تب دِنگی چیست؟
همه چیز درباره تب دِنگی. بیشتر افراد اسم این بیماری را به اشتباه تب دُنگی می‌گویند ولی نام صحیح آن تب دِنگی با کسره (Dengue) است. تب دِنگی در انواع بیماری ویروسی دسته‌بندی می‌شود و معمولا در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری شیوع داشت و علائم آن شبیه آنفلوآنزا است و ولی در نوع شدید ممکن است بیمار دچار خونریزی و افت فشارخون شود و این موارد باعث مرگ او بشود.
محل تکثیر و تخم‌ریزی پشه آئدس
هر جا مقداری آب تمیز جمع شود و راکد بماند، پشه ماده دنگی (آئدس) از آن استفاده و تخم‌ریزی می‌کند. پشه برای تکثیر به برکه، حوض، چاله یا استخر نیاز ندارد و مقدار خیلی کمی آب در گوشه اتاق یا خانه هم برایش کافی است، مثل آب داخل گلدان یا آب یک ظرف پلاستیکی که به هر دلیل آن را چند ساعت خالی نکرده‌اید. نکته بدتر این‌که تخم و لارو این پشه مقاومت بالایی دارد و به راحتی از بین نمی‌رود، حتی با سمپاشی. یعنی لارو در همان گلدان یا آب گوشه حمام زنده میماند و بعد از رشد و تبدیل شدن به یک پشه بالغ وارد محیط زندگی شما می‌شود.
انواع تب دنگی
بیماری تب دِنگی ۴ نوع اصلی دارد و وقتی به یک نوع مبتلا شوید، بدن فقط برابر همان سویه مقاوم می‌شود ولی علیه سه نوع دیگر هیچ مقاومت یا آنتی‌بادی شکل نمی‌گیرد و حتی برعکس احتمال دارد اگر به یکی از آن‌ها مبتلا شوید، بیماری شدیدتر خواهد بود. در واقع اکثر کسانی که بیماری‌شان شدت پیدا می‌کند و خطرناک می‌شود، قبلا به آن مبتلا شده‌اند، هر چه تعداد دفعات ابتلا بیشتر باشد، بیماری شدیدتر می‌شود.
روش انتقال تب دِنگی:
تنها روش آلودگی به ویروس و ابتلا، نیش پشه‌ای به نام آئدس است که نوع ماده‌ی آن بیماری را منتقل می‌کند. این پشه‌ها صبح و عصر فعالیت بیشتری دارند و ظهرها و شب‌ها در محلی دنج و تاریک استراحت می‌کنند، یعنی در طول روز که مشغول کار و فعالیت هستید و شاید حواستان به اطراف نیست، بیشتر در خطر نیش خوردن و آلودگی قرار دارید.
اگر یک نفر در خانه به تب دِنگی مبتلا شد باید در پشه‌بند بخوابد و لباس‌های آستین بلند بپوشد تا پشه دوباره او را نیش نزند. وقتی پشه فرد بیمار را نیش بزند، آلودگی و بیماری را با نیش زدن به بقیه‌ی اعضای خانواده منتقل می‌کند.
علائم تب دِنگی
تب، نشانه اصلی ابتلا به بیماری است و اگر بیشتر از یک روز طول کشید، حتما و باید دکتر بروید. علائم تب دِنگی می‌تواند شبیه آنفلوآنزا یا بعضی بیماری‌های دیگر باشد یا در موارد خفیف ممکن است فرد هیچ نشانه‌ی جدی نداشته باشد. بین ۴ تا ۱۰ روز پس از نیش پشه و ورود ویروس به بدن ممکن است علائم بیماری در شما دیده شوند که معمولا موارد زیر هستند:
- تب بالا اولین و مهم (بیش از ۴۰ درجه)
- خستگی زیاد
- درد مفاصل و عضلات
- سردرد و درد پشت چشم
- تهوع و استفراغ
- علائم پوستی مثل لکه یا دانه قرمز و ملتهب
- تورم غدد لنفاوی
معمولا علائم و عوارض از وقتی شروع شوند بین ۲ تا ۷ روز ادامه پیدا می‌کنند تا وقتی بیمار کاملا بهبود پیدا کند. ولی اگر کسی برای بار دوم به تب دِنگی مبتلا شود، معمولا بیماری او شدیدتر است و احتمال دارد پس از کاهش تب نشانه‌های دیگری هم داشته باشد، مانند:
- درد شکم
- تنفس سریع
- تشنگی زیاد
- خونریزی لثه یا بینی
- استفراغ مداوم
- وجود خون در استفراغ یا مدفوع
- ضعف و خستگی
- رنگ پریدگی
- بی‌قراری
روش تشخیص تب دِنگی
تشخیص بیماری از روی علائم بالینی کمی مشکل است و برای تشخیص قطعی به آزمایش خون نیاز است که نتیجه‌ی آن خیلی زود مشخص می‌شود. اگر در خانه‌ی شما کسی بیمار بوده یا به مناطق گرمسیری سفر کرده‌اید، تب را جدی بگیرید. حتی اگر این موارد پیش نیامده است و تب شما بیش از ۲۴ ساعت طول کشید باید دکتر بروید و گزارش کامل بدهید.
روش درمان تب دنگی
همه چیز درباره تب دِنگی. وقتی تشخیص بیماری قطعی شد باید هر سه ساعت یک بار سطح هماتوکریت خون چک شود و سونوگرافی هم بشوید تا اگر کوچک‌ترین علامت از نشتی پلاسما دیده شد، درمان با مایعات به سرعت آغاز شود، که حدود ۴۸ ساعت ادامه پیدا می‌کند.
تب دِنگی درمان یا داروی خاصی ندارد و پزش سعی می‌کند با کمک دارو التهاب، تب و درد را کم کند و همچمیم جلوی تشدید بیماری را بگیرد. معمولا به فرد توصیه می‌شود کارهای زیر را انجام دهد:
- آب و مایعات زیاد بنوشید تا آبی که از دست می‌رود، جبران شود.
- استراحت کافی داشته باشید.
- برای کاهش درد و تب، استامینوفن بخورید.
- سیستم ایمنی خود را با سبزیجات و میوه تازه و مواد مغذی تقویت کنید.
- اگر علائم بیماری شدت پیدا کرد، سریع‌تر دکتر بروید.
هشدار مهم درمورد داروهای تب دنگی: خود درمانی نکنید و حتی داروهای ضد تب یا ضد درد را با مشورت پزشک مصرف کنید. داروهای ضد التهاب مانند ناپروکسن، بروفن، نباید برای کاهش تب یا درد در این بیماری استفاده شوند و فقط استامینوفن مجاز است. اگر به هر دلیل شما نباید این دارو را مصرف کنید، از پزشک راهنمایی بگیرید.
راه‌های پیشگیری از تب دِنگی
همه چیز درباره تب دِنگی. اولین و اصلی‌ترین روش این است که تمامی مسیرهای ورود پشه به خانه، محیط زندگی و کار را ببندید. تمامی پنجره‌ها را توری بزنید و اگر در یا دریچه‌ای مدتی باز میماند، آن‌را هم با توری مسدود کنید یا باز نگذارید.
اگر در فضای باز یا جایی هستید که درها و پنجره‌ها مسدود نشده‌اند و امکان دارد پشه‌ها آن اطراف باشند، لباس آستین بلند بپوشید و تا جایی که امکان دارد بخش‌های مختلف بدن را از نیش پشه محافظت کنید.
واکسن این بیماری وجود دارد ولی با توجه به مواردی که گفته شد، کارایی ندارد چون اگر برای کسی تزریق شود، بدنش برابر یک نوع از بیماری ایمن می‌شود ولی اگر به هر کدام از سه نوع دیگر مبتلا شود بیماری او شدیدتر خواهد بود. به همین دلیل تزریق واکسن چندات موثر و کارآمد نیست.
هنوز در ابتدای فصل گرما هستیم و بدتر این‌که این پشه هرجا تخم‌ریزی کند تا مدت‌ها زنده میماند و سال آینده هم از آن‌ها در امان نخواهیم بود، بهترین روش پیشگیری از تب دنگی، جلوگیری از تکثیر پشه آئدس در محیط زندگی و کاری است. هر جای خانه که مقداری آب جمع شده است، آن را دور بریزید تا محلی برای تخم‌ریزی پشه نباشد. اگر آکواریوم یا هر وسیله‌ی دیگری دارید که باید آب در آن باشد، روی آن را ببندید یا توری بزنید که پشه‌ی ماده نتواند وارد شود و تخم‌ریزی کند.
بدون دیدگاه