فاصله عجیب ایران با استانداردهای سرانه پزشک در جهان. کیفیت نظام‌های بهداشت و سلامت در جهان هر ساله با شاخص‌هایی مثل دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، نتایج درمان و کارایی کلی سیستم ارزیابی می‌شود. در این میان سرانه پزشک (نسبت پزشکان به ازای جمعیت هر کشور) یکی از اساسی‌ترین شاخص‌های ارزیابی نظام‌های سلامت کشورها در دنیا محسوب می‌شود.
براساس آخرین آمارهای جهانی اعلام شده در این حوزه در سال ۲۰۲۳، کوبا رتبه نخست در سرانه پزشک به نسبت جمعیت را دارد. به طوری که ۸۴.۳ پزشک در هر ۱۰ هزار نفر جمعیت دارد و موناکو در رتبه بعدی فاصله زیادی با کوبا دارد. این کشور کوچک در هر ۱۰ هزار نفر جمعیت ۷۷.۶ پزشک دارد. نسبت پزشکان به ۱۰ هزار نفر جمعیت نیز ۷۰.۶ است. در رتبه‌های بعدی این فهرست نیز کشورهای یونان، بلژیک، اروگوئه، سن مارینو، پرتغال، مالت و جمهوری چک قرار دارند. کشور سوئیس که در رتبه ۲۰ این فهرست قرار می‌گیرد نیز ۴۴.۴ پزشک به ازای ۱۰ هزار نفر جمعیت دارد.
فاصله عجیب ایران با استانداردهای سرانه پزشک در جهان
بنابر آمارهای جهانی، اگر به سرانه پزشکان در کشور نسبت به جمعیت توجه کنیم، فاصله معنادار ایران با استانداردها برجسته می‌شود. چراکه به گفته رجبعلی برزویی معاون شورای عالی انقلاب فرهنگی، به ازای ۱۰ هزار نفر جمعیت در ایران ۱۱.۸ تا ۱۲ پزشک وجود دارد. در چنین شرایطی اگر سیاست‌گذاری‌ها به سمت افزایش پزشکان جهت داده شود، حداقل ۱۱ سال زمان می‌برد تا در ایران به ازای هر ۱۰ هزار نفر ۱۸ پزشک وجود داشته باشد. آماری که هرچند باز هم با کشورهای شاخص در این حوزه فاصله زیادی دارد اما از وقوع چالش‌های اساسی در سال‌های آتی جلوگیری خواهد کرد. البته افزایش تعداد پزشکان در ایران نیازمند ایجاد زیرساخت‌های لازم برای آموزش و تجهیز و ساخت بیمارستان‌ها در کشور است.
چرا ایران با کمبود پزشک مواجه است؟
فاصله عجیب ایران با استانداردهای سرانه پزشک در جهان؛ ایران، علی‌رغم داشتن دانشگاه‌های پزشکی معتبر و فارغ‌التحصیلان بسیاری در این رشته، با چالش کمبود پزشک روبرو است. دلایل متعددی برای این مشکل وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به توزیع ناعادلانه پزشکان در مناطق مختلف کشور، مهاجرت پزشکان به خارج از کشور، عدم جذابیت مناطق محروم برای خدمت پزشکان به دلیل امکانات کم و درآمد پایین، افزایش جمعیت و نیاز روزافزون به خدمات پزشکی، و عدم تناسب بین تعداد پزشکان متخصص و عمومی اشاره کرد. همچنین، عوامل اقتصادی و اجتماعی مانند تورم بالا و عدم امنیت شغلی نیز می‌تواند بر تصمیم پزشکان برای ماندن یا مهاجرت تأثیرگذار باشد. این چالش‌ها نه تنها کیفیت خدمات درمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه به افزایش بار کاری پزشکان و کاهش رضایت شغلی آن‌ها نیز منجر می‌شود.
[…] تعداد تخت‌های بیمارستانی به ازای جمعیت آن کشور است. سرانه تخت‌های بیمارستانی نشان‌دهنده دسترسی افراد به مراقبت‌های بستری و خدمات […]